Hạt là “nguồn” (*), là “phôi”, là cái mầm sống đầu tiên trời gieo
vào đất, như Thiên Chúa thổi sự sống vào con người đầu tiên là Adam.
Bùi Hải Sơn triển khai một loạt tác phẩm điêu khắc độc đáo từ ba nguồn
cảm hứng mạnh mẽ, thực sự chế ngự và nuôi dưỡng tâm hồn mình cả một
thập niên: Trời Thiên Chúa – Lúa quê hương và Người đô thị. Sự hoà trộn
nhiều yếu tố, việc kết nối những câu chuyện khác nhau có thể là quá ôm
đồm, tham lam làm hình thức tác phẩm trở thành rối rắm, minh hoạ rườm
rà, lời kể khi thừa khi thiếu. Khối hình điêu khắc có thể bị dìm khuất,
tắc nghẹn trong sự kể lể và mô phỏng. Trước thách thức ấy, Bùi Hải Sơn
như người đi sát bờ vực, như đi trên dây. Không vững tay nghề, “cao
tay ấn” thì toàn bộ ý niệm, phương án nghệ thuật sẽ sụp đổ.
Nhưng tác giả đã thành công ngoạn mục khiến mọi người phải vỗ tay tán thưởng!
Hình khối hạt – nguồn của tác giả đạt tới sự tinh lọc, giản dị và
giàu ẩn ý, thuyết phục và gây xúc động. Đồng thời hình thể quy giản có
tính trừu tượng, phổ quát đó lại biến hoá kỳ lạ, bất ngờ ở 20 tác phẩm
khác nhau: khi bung nở ra, khi e ấp khép lại rất gợi tình, khi rơi vãi,
khi bay lên, khi bồng bềnh trên nước rất lãng mạn, khi đông cứng gân
guốc và lạnh băng trong nhôm, kính, khi ấm áp xuê xoa trong gỗ, đồng và
những hạt thóc thật mang ở quê lên… Trong tâm tưởng người xem,
hạt-nguồn của Bùi Hải Sơn cũng có thể biến hoá thành cây gì đó, con gì
đó, bộ phận nhạy cảm gì đó của cơ thể! Điêu khắc và vật liệu vô cơ được
người sáng tạo ra chúng gieo phôi mầm sống, phả hơi thở ấm vào.
Đối lập giữa sự tính toán duy lý và tính sinh học tự tiến hoá, đối
lập vô cơ – hữu cơ làm cho các tác phẩm nhiều chất design công nghiệp
có một sắc thái thẩm mỹ riêng và nhất quán. Tôi có cảm giác điêu khắc
của Bùi Hải Sơn rất tương hợp với “nội ngoại thất” đô thị Sài Gòn của
chúng ta.
Phong cách điêu khắc riêng, đậm đặc đã làm nên một tên tuổi, một tác giả điêu khắc khó quên của Sài Gòn.
Nguyễn Quân